Είναι αλήθεια ότι πολλοί μπερδεύουν την έννοια του πολιτισμού,  με την κατανάλωση των πολιτιστικών αγαθών. Ο πολιτισμός όμως είναι ένα σύνολο ενεργειών, συνηθειών και αντιλήψεων που βρίσκεται στην κορυφή μιας πυραμίδας. Στη βάση της πυραμίδας βρίσκονται οι οικονομικές δομές μιας κοινωνίας.

Ακριβώς επειδή σήμερα, οι οικονομικές δομές αποσκοπούν στην επίτευξη κέρδους μέσα από την διακίνηση και κατανάλωση αγαθών, για αυτό κάθε καλοκαίρι διαβάζουμε τους καταλόγους εκδηλώσεων, όπως διαβάζουμε τον κατάλογο ενός εστιατορίου πριν παραγγείλουμε το φαγητό μας. Το ερώτημα είναι ίδιο: τι θα καταναλώσουμε! Ο πολιτισμός που προτείνουμε, δεν είναι ένα ακόμα είδωλο της αγοράς, είναι κάτι άλλο, πολύ σπουδαιότερο, και αντανακλά την κοινωνική και οικονομική δομή για την οποία παλεύουμε. Ας δούμε αναλυτικά πως,  με αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, με εμπιστοσύνη στη νεολαία και τους οργανωμένους πυρήνες πολιτιστικής αντίστασης, αισιοδοξούμε να φέρουμε (ακόμα και με λιγότερα χρήματα)  μία επίγευση που δεν θα μοιάζει με κατανάλωση εδεσμάτων από το μενού του καταλόγου. Θα μοιάζει με τη χαρά ενός παιδιού στο πρώτο πάρτι συνομηλίκων.
Κινηματογραφική λέσχη: Η ομάδα αυτή καταφέρνει να συσπειρώνει ολοένα και περισσότερους Αγιωνικολιώτες, να κάνει το άνοιγμά της στη νεολαία και να διοργανώνει με επιτυχία πανελλήνιας εμβέλειας συζητήσεις-εκδηλώσεις, πάνω σε θέματα σινεμά. Θεωρούμε ότι στη λέσχη μαζεύτηκαν άνθρωποι με μεράκι, που με την κατάλληλη χρηματοδότηση μπορούν να μας κάνουν όλους περήφανους. Θέλουμε να καλέσουμε σχολεία και σχολές, σε απογευματινές προβολές, που θα έχουν αντικείμενο τη μεταλαμπάδευση του πάθους για σινεμά, στις νεότερες γενιές.
Εκεί οι νέοι μας θα γνωρίσουν την ιστορία του κινηματογράφου, τις σχολές και τους δημιουργούς. Οι προβολές θα είναι δωρεάν και θα ακολουθεί συζήτηση για την ταινία. Την ευθύνη για την οργάνωση θα την έχει αποκλειστικά η Κ.Λ. Με τα σύγχρονα μέσα της βιντεοπροβολής τα πιθανά έξοδα θα είναι ελάχιστα και σε κάθε περίπτωση θα καλύπτονται από το Δήμο. Θέλουμε να απλωθεί η δράση της Κινηματογραφικής Λέσχης. Στην Νεάπολη υπάρχει αίθουσα κινηματογραφικών προβολών και έτσι εύκολα μπορεί να μπολιαστεί η τοπική κοινωνία με την αγάπη για την έβδομη τέχνη. Όμως θα ήταν εξαιρετικά χρήσιμο η Κιν. Λέσχη σε συνεργασία με τους πολιτιστικούς συλλόγους να δοκιμάσουν  βιντεοπροβολές και στα τοπικά διαμερίσματα.
Θεατρική ομάδα: Η ομάδα αυτή έδωσε πρόσφατα θαυμαστά δείγματα γραφής και κληροδότησε την πόλη, με ανθρώπους ικανότατους, παθιασμένους για δημιουργία και με διάθεση για προσφορά. Τέτοιους νέους ανθρώπους θέλει η πόλη σήμερα. Νέα κύτταρα αντίστασης στη φτήνια και τη ματαιότητα της καθημερινότητας. Η αναγεννημένη θεατρική ομάδα πρέπει να συνεχίσει και να διευρύνει τη δράση της υπό την αιγίδα του Δήμου. Άνθρωποι της  ομάδας, μαζί με έμμισθους δάσκαλους θεάτρου, πρέπει να έρθουν σε επαφή με τις μαθητικές κοινότητες. Εμείς θα τους χρηματοδοτήσουμε.
Μέσα από ένα εργαστήρι θεάτρου θα καταφέρουμε σε λίγο καιρό, όχι μόνο να ανεβούν θεατρικά έργα αλλά και  να σχηματισθεί (σε συνεργασία με ερασιτεχνικά συγκροτήματα, σχολές σύγχρονου χορού, ωδεία και φιλαρμονική) ομάδα θεάτρου δρόμου, που τριγυρνώντας το καλοκαίρι στη πόλη, θα δίνει νεανικά αγγίγματα ζωής σε ντόπιους και φιλοξενούμενους. Σε παραλίες, σε σοκάκια, σε σκαλοπάτια, σε γειτονιές, σε πλατείες. Ζωή, κίνηση, σάτιρα παντού. Η ΕΘΟΑΝ, πρέπει να συνεργαστεί με τη θεατρική ομάδα Νεάπολης και να υπάρξει αλληλοϋποστήριξη. Επίσης πρέπει να στηριχτεί η λειτουργία μιας παιδικής σκηνής.
Τέλος υπάρχει ανάγκη για τη δημιουργία δεύτερου θεάτρου στον Άγιο Νικόλαο, μιας δεύτερης μικρής σκηνής, για την στέγαση της οποίας προτείνουμε τους χώρους των αποθηκών της πρώην ένωσης, δίπλα στη γέφυρα του ποταμού. Γενικότερα οι αποθήκες ονειρευόμαστε να δώσουν στεγαστικό διέξοδο σε πλήθος νεανικών δράσεων και να γίνουν ένα εναλλακτικό στέκι διασκέδασης της νεολαίας.
Δημοτική Φιλαρμονική: Η Δημοτική Φιλαρμονική μπορεί να αναβαθμίσει το ρόλο της στο διευρυμένο Δήμο μας. Για να γίνει αυτό απαιτούνται πόροι. Οι αυξημένες υποχρεώσεις για εμφανίσεις της Φιλαρμονικής σε πολλά μέρη του νέου Δήμου αλλά και του Νομού απαιτούν αλλαγές στη υφιστάμενη (μισθολογική) σχέση των μουσικών με το Δήμο που τον τελευταίο καιρό είναι προβληματική λόγω έλλειψης πόρων αλλά και άλλων ουσιαστικότερων προβλημάτων που υπάρχουν.
Αν θέλουμε η Δημοτική Φιλαρμονική να συνεχίσει τη λειτουργία της θα πρέπει ο νέος Δήμος να σκύψει πάνω από τα ζητήματα αυτά και να δώσει την καλύτερη δυνατή λύση.
Φωτογραφική ομάδα: Εύσημα πρέπει να δώσουμε και στους φίλους της φωτογραφίας. Μια μόνιμη έκθεση και ένας σκοτεινός θάλαμος μπορεί να δημιουργηθούν εκεί που σήμερα απαξιώνονται και ερημώνουν οι υποδομές στην «Πλαζ του Ε.Ο.Τ.». Μια μετακινούμενη έκθεση στα τοπικά διαμερίσματα, συνεργασίες με πολιτιστικούς συλλόγους των χωριών αλλά και εκπαιδευτικά προγράμματα σε συνδυασμό με τη δημιουργία σκοτεινού θαλάμου εντός  σχολικών συγκροτημάτων, είναι μερικές ιδέες που πρέπει να δοκιμαστούν.
Εννοείται ότι και εδώ την ευθύνη των δράσεων θα έχει η Φ.Ο. χωρίς παρεμβάσεις αλλά με την πλήρη υποστήριξη μας. Στην «Πλαζ του Ε.Ο.Τ.» είδη στεγάζεται το Σκακιστικό τμήμα του Α.Ο. ΛΑΤΩ και ίσως η συγκέντρωση παρόμοιων δραστηριοτήτων εκεί, να συμβάλλει σε ένα πολιτιστικό πάρκο αναψυχής.
Ερασιτεχνικά μουσικά συγκροτήματα: Η ένταση των υποχρεώσεων των μαθητών ειδικά στις τελευταίες τάξεις του Λυκείου με τα φροντιστήρια, τα σχολεία εξεταστικά κέντρα και την αύξηση του ανταγωνισμού, μείωσαν τα νεανικά συγκροτήματα που κάποτε ευδοκιμούσαν στη πόλη. Εμείς θα τους ξαναδώσουμε την αφορμή. Πως; Σε εγκαταλελειμμένους χώρους (παλιές αποθήκες, βιοτεχνίες και οικήματα) θα φτιάξουμε ηχομονώσεις, θα κάνουμε μετασκευές και επισκευές, και θα εγκαταστήσουμε ηλεκτρολογικές και μικροφωνικές εγκαταστάσεις.
Εκεί αισιοδοξούμε να ξαναδημιουργηθούν εστίες συλλογικής δουλειάς και δημιουργίας. Οι αποθήκες του συνεταιρισμού Μιραμπέλλου (δίπλα στη γέφυρα), μπορούν να μετατραπούν σε κλειστούς συναυλιακούς χώρους
Παιδικές βιβλιοθήκες: Σε Νεάπολη, Κριτσά, Ελούντα, Κρούστα και Καλό Χωριό μπορούν να δημιουργηθούν παιδικές βιβλιοθήκες απευθυνόμενες στα παιδιά της περιοχής έως 15 χρόνων. Την ευθύνη θα έχουν οι πολιτιστικοί σύλλογοι των διαμερισμάτων ενώ ο δήμος θα καλύπτει τα έξοδα του απαραίτητου προσωπικού. Σε μηνιαία βάση θα οργανώνονται θεματικά αφιερώματα και προβολές, ώρες παραμυθιού και παιχνιδιού, εκθέσεις.
Επίσης με τη βοήθεια εποπτικών μέσων και μέσω συλλογικών εργασιών, θα γίνεται η καταγραφή ιδιαίτερων λαογραφικών χαρακτηριστικών (τοπικοί χοροί, ποίηση, παραμύθια, ιστορίες και ανέκδοτα από τη ζωή του χωριού, έργα και ημέρες ζωγράφων, οργανοπαικτών κλπ). Το πρόγραμμα μηνιαίων δραστηριοτήτων κάθε βιβλιοθήκης θα διανέμεται στα σχολεία της περιοχής. Σε ετήσια βάση θα οργανώνονται εργαστήρια (θέατρο, ζωγραφική, κεραμική, σκάκι, Καραγκιόζης, κλπ) παραστάσεις, παρουσιάσεις βιβλίων και συγγραφέων. Η βιβλιοθήκη αποτελεί χώρο συνάντησης, μελέτης αλλά και παιχνιδιού: κάθε βιβλιοθήκη διαθέτει και συλλογή επιτραπέζιων παιχνιδιών, οργανώνει εργαστήρια, παιχνίδια, προβολές, κλπ. Επίσης θα υπάρχει συλλογή εκπαιδευτικών βιντεοταινιών και slides για εσωτερική χρήση και δανεισμό σε συνεργαζόμενα σχολεία και παιδικούς σταθμούς. Έτσι και η νεολαία θα δένεται με την κοινωνία και μια δημιουργική απασχόληση μετά το σχολείο θα υπάρχει.
Δημοτική πινακοθήκη: Δημιουργία Δημοτικής Πινακοθήκης με νομική οντότητα, δικό της κτήριο (προτείνουμε αυτό των 150 τ.μ. της αποθήκης του τελωνείου), δική της μόνιμη συλλογή και δικούς της υπαλλήλους που  1)Θα παρακολουθούν τη λειτουργία του τμήματος από επιστημονική και διοικητική άποψη και θα εισηγούνται για ανάλογα θέματα στο Δημοτικό Συμβούλιο, 2) θα έχουν την ευθύνη για τη μελέτη, ταξινόμηση, συντήρηση, διάσωση των συλλογών της, 3)τον εντοπισμό, καταγραφή, συγκέντρωση, διάσωση, μελέτη έργων τέχνης με ιστορική – καλλιτεχνική αξία του Κρητικού και Ελλαδικού χώρου καθώς και του νεότερου Ευρωπαϊκού Πολιτισμού. 4)Επίσης θα μεριμνούν για την ανάπτυξη του γενικού ενδιαφέροντος στους δημότες με εκδόσεις εντύπων, επιστημονικών βιβλίων, καταλόγων, με ξεναγήσεις. Αν η προσπάθεια πετύχει θα είναι δυνατή και πραγματοποίηση εκθέσεων σε Ελλάδα και εξωτερικό καθώς και η συμμετοχή μας σε εκθέσεις ή συμπόσια και σεμινάρια.
Το τελωνείο είναι σε κτήρια του δημοσίου, που προτείνουμε να έλθουν στα χέρια του δήμου για να στεγάσει πολιτιστικές δραστηριότητες. Είναι κρίμα τέτοια κτίρια να απονεκρώνονται, αφού ο δήμος μπορεί να καλύψει τα απαραίτητα 1-2 γραφεία του τελωνείου σε δικές του κτιριακές υποδομές.
Λαογραφικά μουσεία: Για τα Λαογραφικά μουσεία θα προτείναμε μια εναλλακτική λειτουργία, ώστε να ξεφύγουν από το στενά μουσειακό χαραχτήρα τους. Προτείνουμε οι Λαογραφικοί χώροι, να μετατρέπονται σε ζωντανούς χώρους με τη βοήθεια των παραγωγικών συνεταιρισμών  των πολιτιστικών συλλόγων αλλά και του Δήμου.
Να υποστηρίξουν  καθημερινή λειτουργία για τους καλοκαιρινούς μήνες, όπου θα υπάρχουν ζωντανές επιδείξεις υφαντικής, ζαχαροπλαστικής, ξυλογλυπτικής με τα παλιά παραδοσιακά εργαλεία και τους παλιούς μαστόρους και μαστόρισσες. Έτσι τα παραγόμενα έργα θα δίνουν ζωή στη παράδοση, θα αποτελούν πηγή εισοδήματος για το συνεταιρισμό, θα αποτελούν σχολειά και τόποι συνάντησης των γηραιότερων με τους νέους και τους επισκέπτες των χωριών.
Καλλιτεχνικά εργαστήρια: Θα μπορούσαν επίσης να ιδρυθούν σε  Άγιο Νικόλαο και Νεάπολη, καλλιτεχνικά εργαστήρια εικαστικών σπουδών  με τμήματα για  ζωγραφική – κατασκευές, κεραμική,  μικρογλυπτική, κατασκευή μάσκας & κούκλας, καθώς και πιθανά ένα τμήμα με μαθητές β’ και γ’ Λυκείου για προετοιμασία εισαγωγής σε Αρχιτεκτονική και Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών.
Η φοίτηση μπορεί να είναι έναντι συμβολικού αντιτίμου και θα αφορά τμήματα παιδιών και εφήβων. Τα παιδιά θα μπορούν να εκθέτουν και να πωλούν τα έργα τους σε παζάρια Χριστουγέννων, αποκριών και Πάσχα και όλα τα έσοδα θα πηγαίνουν στη στήριξη απόρων οικογενειών της περιοχής. Γιατί τέχνη και ανθρωπισμός, θα βάλουν καλά θεμέλια για τις νέες γενιές Μεραμπελιωτών.
Σκακιστικός Σύλλογος: Ο Σκακιστικός σύλλογος, με περισσότερη στήριξη,  εκτός από καλούς νέους αθλητές, μπορεί να επωάσει την αγάπη για την σκέψη, σε μια εποχή που καλλιεργείται η απάθεια και η φυγοπονία . Μπορούμε να  διοργανώσουμε στο θεατράκι της λίμνης υπαίθριους αγώνες, με ταυτόχρονη  προβολή τους σε γιγαντο-οθόνες . Θα μπορούσαν στους αγώνες να συμμετέχουν και οι επισκέπτες της πόλης.
Έτσι θα δημιουργούσαμε σε μόνιμη βάση, τα βράδια Σαββάτου και Κυριακής, ένα επιπλέον κίνητρο για να βγαίνουν οι πελάτες των ξενοδοχείων σε μια συμμετοχική πολιτιστική εκδήλωση. Παράλληλα πρέπει να σχεδιάσουμε τη διοργάνωση ενός  διεθνούς σκακιστικού τουρνουά, σε συνεργασία με Ρέθυμνο και Παλαιόχωρα που έχουν αντίστοιχα τουρνουά και μπορούν να μας φέρουν σε επαφή με διεθνείς σκακιστές.
Ελαιώνας: Για τον Ελαιώνα υιοθετούμε πλήρως την πρόταση της οικολογικής κίνησης Μιραμπέλλου. Ένα τμήμα του, μπορεί να μετατραπεί σε ένα χώρο πρασίνου, να επαναλειτουργήσει ο νερόμυλος, να γίνει παιδική χαρά και πιθανά  ένα πάρκο γλυπτικής. Με λίγα λόγια να λειτουργήσει σαν ένας ελεύθερος κοινωνικός και πολιτιστικός  χώρος.
Δεν θα ήταν άσχημη ιδέα, να συνενωθεί το πράσινο της Ρούσου Καπετανάκη, του Ελαιώνα και του Άγιου Χαράλαμπου όπως έχει προταθεί από το Πολυτεχνείο, φτιάχνοντας μια τριπλέτα αλληλοσυνδεόμενων επισκέψιμων χώρων πρασίνου, ένα οικολογικό Πάρκο μέσα στον αστικό ιστό.
Δημοτική Βιβλιοθήκη: Ζητάμε βιβλιοθήκη σύγχρονη, που εκτός από χώρος μελέτης και δανεισμού βιβλίων,  θα έρχεται και σε συνεργασία με τα σχολεία της περιοχής για δραστηριότητες που αφορούν την εξοικείωση των μαθητών με το βιβλίο, την ανάγνωση και τους τρόπους αναζήτησης της πληροφορίας.
Θα έχει τη δικιά της σελίδα όπου μέσω του διαδικτύου θα εξυπηρετεί άτομα με δυσκολίες πρόσβασης σε αυτήν. Θα διοργανώνει λογοτεχνικές βραδιές για να μπουν οι Αγιονικολιώτες στους χώρους της βιβλιοθήκης και να εξοικειωθούν με αυτούς.
Καλοκαιρινές εκδηλώσεις στα τοπικά διαμερίσματα: Θεωρούμε ότι πολλές εκδηλώσεις τοπικών πολιτιστικών συλλόγων, καταλήγουν να είναι ετήσιες επαναλήψεις ομοιόμορφων γλεντιών, που μάλλον γίνονται για να γίνονται, χωρίς να προσδίδουν τα διαφορετικά πολιτιστικά  χαρακτηριστικά του κάθε χωριού.
Εμείς θα στηρίξουμε πολιτιστικούς συλλόγους που θα αναδεικνύουν  τους καλλιτέχνες του χωριού (χωρίς αυτό να σημαίνει αποκλεισμό άλλων), θα γίνεται κατά μήκους όλου του χωριού (ώστε ο επισκέπτης να γνωρίσει στενά και γειτονιές) και θα καταλήγει σε ένα χώρο εκδηλώσεων που θα επιλέγει ο σύλλογος.  Θεωρούμε σωστό (όπως ήδη γίνεται σε κάποια χωριά), αυτά τα γλέντια να συνδέονται με τοπικά έθιμα, τοπικά προϊόντα, μαγειρικές κλπ,  ώστε να καθρεφτίζεται η ιδιαιτερότητα του κάθε τόπου. Στις λαχειοφόρους που συνοδεύουν τα γλέντια, θα ήταν καλύτερο να δωρίζονται είτε τοπικά προϊόντα από παραγωγές που δεν έχουν διατεθεί, είτε τοπικά εδέσματα από τις νοικοκυρές του χωριού.
Οι λαχειοφόροι από προσφορές μαγαζιών παραπέμπουν σε εμποροπανήγυρη  κι όχι σε μια γνήσια λαϊκή γιορτή. Το σύνολο των εκδηλώσεων των τοπικών διαμερισμάτων, θα μπορούσαν να ενταχθούν και να προπαγανδιστούν με  ενιαίο τρόπο σαν ένα φεστιβάλ παραδοσιακής μουσικής μεγάλης διάρκειας. Ένα φεστιβάλ που αν διαφημιστεί σωστά σε εκθέσεις και ξενοδοχεία, μπορεί να αποτελέσει έναν ακόμα πόλο τουριστικής  έλξης για την ευρύτερη περιοχή.
Διεθνής προβολή: Ο Δήμος Αγίου Νικολάου θα είναι υπεύθυνος και θα λογοδοτεί για ένα μεγάλο γεγονός, με διεθνείς διαστάσεις. Προτείνουμε ένα δεκαήμερο φεστιβάλ μουσικών της μεσογείου, κατά τη διάρκεια του οποίου καλλιτέχνες διαφόρων μουσικών ρευμάτων, θα συγκεντρώνουν το παγκόσμιο ενδιαφέρον και τις κάμερες των διεθνών δικτύων ενημέρωσης στη πόλη μας.
Στη διοργάνωση ενός τέτοιου γεγονότος μπορούν να βοηθήσουν οργανωτικά οι βαλκάνιοι και βορειοαφρικανοί  και μεσανατολίτες μετανάστες της πόλης μας. Οι παρουσίες στο νησί μας  διεθνούς φήμης μουσικών όπως Ψαραντώνης, Πετράκης, Daily κ.α. μπορούν και πρέπει να αξιοποιηθούν. Αρχικά ένα τέτοιο γεγονός μπορεί να συντελείται στη λίμνη-σήμα κατατεθέν της πόλης- και μελλοντικά εκεί που επιμένουμε ότι μπορεί να γίνει το ωραιότερο ανοιχτό θέατρο της Κρήτης. Στη θέση της σημερινής Νομαρχίας με θέα στον κόλπο του Μιραμβέλλου. Ίσως η καλύτερη εποχή για ένα τέτοιο γεγονός και κλιματολογικά αλλά και για τη παράταση της τουριστικής σαιζόν είναι το πρώτο μισό του Σεπτέμβρη.
Υ.Γ.1 Εκπρόσωποι όλων των πολιτιστικών φορέων από τις πόλεις και τα χωριά πρέπει να συναποφασίζουν τον προγραμματισμό του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου Αγίου Νικολάου. Επίσης πρέπει να συμμετέχουν στη Διοίκηση του Π.Ο.Δ.Α.Ν. όσοι φορείς δραστηριοποιούνται σε παν-Μεραμπελιώτικο επίπεδο.
Υ.Γ.2 Όλοι οι πολίτες πρέπει να τέρπονται αλλά και να μοιράζονται την ευθύνη του πολιτισμού.